Familiegebeurtenis

‘Mama, kijk, ze doen een wedstrijdje,’ enthousiast wijst Simeon naar de Friese Skutsjes die op het Heegermeer strijden om de beste wind, die nodig is om vooraan in het klassement over de finish te komen. We staan bovenop een grote rondvaartboot die midden op het meer voor anker ligt en om ons heen moeten mensen lachen om Simeon; tja, om die wedstrijd is het allemaal begonnen.
Een ervaren zeiler geeft tekst en uitleg over het wel en wee van de strijd en over de geschiedenis van de Skutsjes: het zijn en blijven er veertien, uit veertien friese dorpen en steden en de schipper moet familie zijn van zijn voorganger op het schip. De omroeper doet iedere keer weer een poging om Nederlands te praten, maar vervalt na drie zinnen weer in het Fries.
We zijn lang niet de enige boot, het meer ligt geparkeerd met schepen die de wedstrijd van dichtbij willen zien. Op de radio doet Klaas Jansma voor Omroep Friesland verslag en weet meer spanning en sensatie in de wedstrijd te brengen dan Jack van Gelder op radio 1 tijdens het WK. Na twee uur spanning wordt het skutsje van Grouw als eerste afgetoeterd en kunnen we terug naar Woudsend waar het feest dat ook Skutsjesilen heet, al begonnen is.

Als ik om half 8 ‘s avonds naar de Watersport loop, het restaurant van middelzus, komen de discodreunen me al tegemoet. De diskjockey staat buiten in het avondzonnetje z’n plaatjes te draaien, met al heel veel mensen om zich heen. Ik probeer me een weg te banen tussen de bierdrinkende en dansende menigte, naar binnen. Daar meld ik me voor mijn beurt om munten te verkopen en dat doe ik vervolgens tot laat in de avond.
Middelzus komt regelmatig de kassa legen en nieuwe munten brengen. Ik doe ontzettend mijn best om het Fries te verstaan tussen de luide muziek door en me niet te vergissen in de euro-munten die net anders zijn dan dollars.
‘Dag dochter, hard werken zie ik?’ Opeens verschijnt opa in beeld, hij drinkt een biertje mee. ‘Was leuk, hè, vanmiddag op de boot?’ Ik beaam dat het gezellig was en wissel ondertussen het zoveelste setje van tien munten voor de voorgeschreven hoeveelheid euro’s.
Ja, opa en oma waren mee op de boot vanmiddag, net als neefje en nicht. En als ik later op de avond nog een tijdje samen met middelzus munten verkoop, begint dat hele skutsjesilen als een familiegebeurtenis te voelen. Als de warme deken die ik in de VS wel eens mis. Doe je volgend jaar ook weer mee, jongste zus?